Η Τουρκια στην Ευρωπαικη Ενωση

Για την Τουρκία, η οποία επωφελήθηκε από την εγκατάλειψη της Ανατολικής Θράκης από τους Έλληνες, δημιουργήθηκε ένα πρόβλημα, το οποίο σήμερα είναι εξαιρετικά επίκαιρο. Οι Τούρκοι, λαός νομαδικός, εγκατέλειψαν τη στέππα της κεντρικής Ασίας για να κινηθούν προς τη Δύση, σε μια πορεία σε τόπους ξένους όπου σταματούν εκεί που θα τους σταματήσουν και όπου δημιουργούν κοσμοϊστορικές αναταράξεις. Με τη Μικρασιατική Καταστροφή κρίθηκε οριστικά η εγκατάσταση των Τούρκων στη Μικρά Ασία. Με την εκκένωση της Ανατολικής Θράκης οι Τούρκοι επιστρέφουν στην Ευρώπη και θέτουν μία υποθήκη, που σήμερα ονομάζεται: "ευρωπαϊκός προσανατολισμός της Τουρκίας". Χωρίς την παρουσία της στην Ανατολική Θράκη και την Κωνσταντινούπολη, η Τουρκία συγκεκριμενοποιείται σε αυτό που πραγματικά είναι: δηλαδή σε μία χώρα της Ασίας με σαφή ασιατική ταυτότητα. Η Τουρκία ενδέχεται να βρεθεί, για τον λόγο αυτό, μπροστά σε τεράστιες ανακατατάξεις, ακριβώς γιατί βασίζεται στην πολιτειακή μορφή ενός δυτικότροπου εθνικού κράτους, χωρίς τις αναγκαίες προϋποθέσεις και χωρίς την κατάλληλη κοινωνική και εθνική συνοχή. Η είσοδος των Τούρκων στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα σημάνει το τέλος της πορείας τους προς τη Δύση. Αυτό είναι ένα εγχείρημα η επιτυχία του οποίου εξαρτάται αποκλειστικά από την Τουρκία και το οποίο είναι γεμάτο αντιφάσεις: Πώς θα συμβιβασθεί το πανίσχυρο τουρκικό κρατικό μόρφωμα με το ευρωπαϊκό κεκτημένο; Πώς θα συμβιβασθεί ο νεο-οθωμανικός εθνικισμός με τη χωρίς εθνικές και εδαφικές διεκδικήσεις Ευρώπη του μέλλοντος; Πώς θα μεταλλαχθεί η τουρκική κοινωνία σε ανοικτή κοινωνία; Πώς θα συμβιβασθούν οι πολιτισμικές καταβολές καί οι ιστορικές υποθήκες με την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας; Πώς θα εξισορροπηθεί η τουρκική δημογραφική έκρηξη; Εν τέλει πώς η ίδια η Τουρκία αντιλαμβάνεται τη συμμετοχή της σε ένα συνεταιρισμό όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση; Πρόκειται για ριζικό εκσυγχρονισμό της τουρκικής κοινωνίας και του τουρκικού κράτους και εν τέλει για μια ταχύρυθμη πολιτισμική μετάλλαξη. Μήπως αυτοί που επενδύουν στην ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας αγνοούν την πραγματικότητα και την αντικαθιστούν με τα όνειρα και τις επιθυμίες τους; Αν δεν υπάρξουν έμπρακτες απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά, όπως και σε πολλά άλλα, δεν απέχουμε ίσως πολύ από την εποχή κατά την οποία η Τουρκία θα αναδειχθεί και πάλι σε ένα πανευρωπαϊκό πρόβλημα, ενώ η Μικρασιατική Καταστροφή θα λάβει τις διαστάσεις μιας ήττας ολόκληρης της Ευρώπης και η εγκατάλειψη της Ανατολικής Θράκης από τους Έλληνες θα αναγνωρισθεί ως ένα ασύγγνωστο σφάλμα.