Τρίτη 31 Ιανουαρίου 2023

Αμετροεπή και ανιστόρητα

Ο αμετροεπής και ανιστόρητος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν  δήλωσε, στις 30 Ιανουαρίου 2023, μέσα στη μανία του για αρνητικές και επιθετικές δηλώσεις, ότι η μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τέμενος αποτελεί τη «Δεύτερη»  Άλωση της Κωνσταντινούπολης. Πράγματι, πρόκειται για μία «Άλωση» με την επιφύλαξη ότι δεν είναι η «Δεύτερη», αλλά, κατά τους υπολογισμούς μας, η «Τέταρτη». 

Η «Πρώτη» Άλωση είναι, βέβαια, η Άλωση και η λεηλασία της Κωνσταντινούπολης από τους Δυτικούς Σταυροφόρους της 4ης Σταυροφορίας στις 13 Απριλίου 1204.

Το γεγονός είναι σπουδαιότατο, γιατί η Αυτοκρατορία της Ρωμηοσύνης εξασθένησε μετά την «Πρώτη» Άλωση και διαμοιρασμό της Αυτοκρατορίας μεταξύ των Λατίνων κατακτητών, ώστε στάθηκε αδύνατο να αντιμετωπίσει τις ορδές των νέων κατακτητών Οθωμανών Τούρκων, όπως είχε αντιμετωπίσει τις ορδές των Αράβων κατά τον 8ο αιώνα. Η δυτικόστροφη στάση του Νέου Ελληνικού Κράτους και η προσπάθειά του για εκδυτικισμό και εκσυγχρονισμό, μετά το 1830, οδήγησε στην αποσιώπηση της σημασίας και του ολέθρου της «Πρώτης» Άλωσης από τους Δυτικούς Σταυροφόρους.

Η «Δεύτερη» Άλωση είναι η κατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τις ορδές του Μωάμεθ του Β΄ (29 Μαΐου 1453),  η οποία κατέληξε στην πτώση της χιλιόχρονης Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, στον θάνατο του ηρωικού αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Παλαιολόγου στα τείχη της Κωνσταντινούπολης και στην άγρια λεηλασία και γενοκτονική συμπεριφορά προς τους κατοίκους της Πόλης, η οποία αποικήθηκε από τους νομάδες της Κεντρικής Ασίας.  

Η «Τρίτη» Άλωση από τους Τούρκους της Κωνσταντινούπολης έχει επεισόδια όπως το επονείδιστο όσο και σχετικά πρόσφατο «βαριλίκι» του 1942, όταν η ακμάζουσα οικονομικά ελληνική μειονότητα της Κωνσταντινούπολης τσακίστηκε οικονομικά με την επιβολή εξοντωτικής φορολογίας, λίγες εβδομάδες μετά τη γερμανική επίθεση και την τριπλή κατοχή της Ελλάδας.  Όσοι δεν μπόρεσαν να πληρώσουν εξορίστηκαν στην αφιλόξενη Κεντρική Ανατολία. Το επόμενο βήμα ήταν το αισχρό και χυδαίο πογκρόμ του Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης, τον Σεπτέμβριο του 1955, όταν ο Ελληνισμός της Κωνσταντινούπολης δέχθηκε το τελειωτικό χτύπημα με τις καταστροφές και  τις λεηλασίες των ελληνικών περιουσιών και εκκλησιών. Μεγάλος αριθμός των Ελλήνων της Πόλης κατέφυγαν στο ελεύθερο Ελληνικό Κράτος και έκτοτε άρχισε η ραγδαία παρακμή της Ελληνικής Κοινότητας με την συνακόλουθη εξαφάνιση του Ελληνισμού στην Ίμβρο και την Τένεδο. Η Συνθήκη της Λωζάννης, η οποία προέβλεπε αυτοδιοίκηση στα δύο αυτά νησιά, δεν εφαρμόσθηκε. Τώρα η Τουρκία επικαλείται τον εξοπλισμό των νήσων του Ανατολικού Αιγαίου, έχοντας την απαίτηση η Ελλάδα να απεμπολήσει σαφή διάταξη της Συνθήκης της Λωζάννης, η οποία προβλέπει  τον εξοπλισμό των νήσων, εφόσον απειλούνται.

Η «Τρίτη Άλωση» έχει επεισόδια όπως ο Ελληνοτουρκικός Πόλεμος κατά την κυπριακή κρίση του Ιουλίου 1974, όπου η Ελλάδα δεν πολέμησε και έχασε μεγάλο τμήμα της Κύπρου. Ο λανθάνων Ελληνοτουρκικός Πόλεμος συνεχίζεται μέχρι τις μέρες μας. Το κύριο επεισόδιο της «Τρίτης» Άλωσης είναι ο γιγαντισμός της Κωνσταντινούπολης των 18 εκατομμυρίων μουσουλμάνων της Ανατολής. Οι Ανατολίτες που δεν είναι Τούρκοι, αλλά κυρίως Αλεβίτες και Κούρδοι, εποικίζουν την Κωνσταντινούπολη κατά την προηγούμενη δεκαετία και δημιουργούν ένα αλλότριο ανατολίτικο περιβάλλον στις γειτονιές και τα προάστια. Είναι η πλήρης αλλοτρίωση του χώρου σε χώρο ξένο και άσχετο με την ιστορικότητα του τόπου.

Αυτές είναι οι τρεις «Αλώσεις». Αλώσεις  που έχουμε υπ΄ όψη είναι αυτές που αλλάζουν τον χαρακτήρα και την ψυχή της Πόλης, η οποία για 20 αιώνες ήταν η πρωτεύουσα των Ελλήνων.

Η σημερινή λεγόμενη «Τέταρτη» Άλωση, δεν είναι σίγουρο ότι έχει τον χαρακτήρα των άλλων τριών Αλώσεων. Άλλωστε η «Τέταρτη» Άλωση είναι αναστρέψιμη.